Verslag duurzaamheid debat
Dinsdag 28 februari 2022 - Kerk Zoelmond
In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen organiseerde eCoBuren 28 februari j.l. het duurzaamheid debat in onze gemeente.
Stellingen
Na een boeiende inleiding van Pier Vellinga, hoogleraar maatschappelijke implicaties van klimaatverandering, debatteerden alle partijen die mee doen aan de verkiezingen onder de bezielende leiding ven Ella Kok-Majewska over een viertal prikkelende stellingen namelijk,
- Woningbouw, jazeker maar dan alleen als aan duurzaamheidsvoorwaarden voor de woning én voor de omgeving wordt voldaan.
- Een “frisse” schoolomgeving voor onze jeugd met voldoende aandacht voor isolatie en ventilatie heeft de hoogste prioriteit, desnoods ten koste van andere zaken.
- Burgerparticipatie is essentieel voor het slagen van de energietransitie; De energie coöperatie als vereniging van burgers en ondernemers moet dan ook in de lead zijn.
- Buren gaat 5 windmolens laten bouwen onder door de gemeente i.s.m. de inwoners opgestelde voorwaarden. De gemeente dient dus weer aan het stuur te zitten.
Opmerkelijke zaken uit de inleiding van Pier Vellinga
- Een mix van zon en wind is het meest kansrijk is, niet alleen vanuit duurzaamheidsoverwegingen maar ook economisch gezien zoals blijkt uit onderstaande getallen. Ofwel, duurzame energie is de goedkoopste vorm van energie, met op termijn batterijen en waterstof als buffer voor perioden dat het niet waait of donker is.
- We kunnen in onze gemeente niet volstaan met zon-op-dak daar dit “slechts” een bijdrage levert vergelijkbaar met een zonnepark van 10 à 20 ha. We moeten op korte meer zonneparken ontwikkelen en zeker ook meer windenergie moeten produceren willen we een redelijke bijdrage leveren aan de energie transitie. Windenergie is ook nodig voor het leveren van elektriciteit in de winter. Daarbij kunnen dit zowel grote als kleine (15 m hoog) windmolens zijn. Een lokale combinatie van zon en wind is het beste ook om het elektriciteitsnet efficiënt te gebruiken.
- Het juist verschenen IPCC-rapport (van de VN) geeft aan dat door klimaatverandering de kansen op overstroming en extreme droogte en hitte wereldwijd sterk zijn toegenomen.
- Zo is ook de kans op hoogwater in de Nederrijn/Lek en de Waal toegenomen en dat gaat de komende decennia nog verder. In de Betuwe herinneren we ons de evacuatie van 1995. Het is belangrijk voor onze gemeente te weten dat de dijken langs de rivier in de Betuwe bewust lager zijn dan verder naar het westen. Als er extreem veel water uit Duitsland komt dan laat Den Haag de Betuwe overstromen om het diepe westen van het land te sparen. Onze gemeente zou zich beter moeten verdiepen in die risico’s. De rivier is het smalst bij Rijswijk/Wijk bij Duurstede. Daar zal het water opstuwen. Dat zal ook de plaats zijn waar meer ruimte voor de rivier gezocht zal worden. Wat betreft klimaatverandering is rivier overstroming het grootste risico voor onze gemeente.
- Willen we op langere termijn hier kunnen blijven wonen moeten we toch ook onze bijdrage leveren aan het verminderen van CO-2 en andere broeikasgassen.
Dat kan gelukkig ook nu steeds duidelijker wordt dat duurzame energie in de vorm van zon- en wind energie goedkoper is dan olie, gas, steenkool maar ook goedkoper dan kernenergie. Zie de bijgaande tabel. Het gaat in de tabel om centraal geproduceerde elektriciteit. Maar de verhoudingen en de trends gelden ook voor lokale eigen productie van elektriciteit.
- Omdat zon en wind zo goedkoop zijn en steeds goedkoper worden hebben andere vormen van duurzame energie zoals biomassa, aardwarmte, restwarmte en waterkracht minder kans om tot bloei te komen. Dat is mooi wat betreft biomassa want dat heeft vele nadelen, maar het is jammer dat waterkracht betrekkelijk duur blijft.
Wat de gemeente Buren zelf kan doen geeft prof. Vellinga aan in vijf punten zie hieronder.
Vertaal het beleid
Duurzaamheid staat voor alle partijen terecht hoog op de prioriteitenlijst; het beleid, en daar is de afgelopen jaren hard aan gewerkt, moet echter omgezet worden in daden. Bijvoorbeeld duurzame voorwaarden voor woningbouw moeten klip en klaar zijn. Ten aanzien van de omgeving, bijvoorbeeld de noodzakelijke aanpassingen aan de te verwachten klimaatsveranderingen en de inzet van duurzame materialen, ligt nog wel een uitdaging.
Laat weten wat de stand van zaken is
Goed en voldoende communiceren is vaak een succesfactor. Dit geldt zeker voor de veranderingen die ons allen raken ten aanzien van de energietransitie. Prioriteit geven aan de leeromgeving voor onze jeugd is voor iedereen acceptabel. Ook als er dan andere zaken blijven liggen. Vertel de stand van zaken, de acties en wanneer de resultaten te verwachten zijn.
Durf te kiezen
Als gemeenteraad mag en moet je voor het slagen van de energietransitie wel kiezen voor samenwerking met de burgers en ondernemers en dus ook voor de samenwerking met bewonerscollectieven zoals eCoBuren. Zij vertegenwoordigen niet alleen de leden maar in feite ook alle inwoners en ondernemingen. In het debat spraken verschillende partijen zich hier klip en klaar voor uit. Anderen aarzelden. Gewoon starten zou het devies moeten zijn.
Voor wijsheid is kennis noodzakelijk
De techniek ontwikkelt zich razendsnel, zeker wat betreft de duurzame opwek en opslag van energie. Om goed gebruik te maken van die ontwikkelingen en de juiste keuzes te maken is samenwerking en delen van kennis cruciaal. Deze opdracht ligt op de bordjes van alle betrokkenen; de gemeente, haar inwoners en ondernemers maar ook breder in de regio. Energie coöperaties werken samen en ook de acht regiogemeenten werken steeds meer samen. Maak gebruik van het hele netwerk, een goede ontwikkeling!
Doe waar je goed in bent
De gemeente draagt verantwoordelijkheid voor de kaders waarbinnen onze ambities verwezenlijkt kunnen worden. “Wij zijn niet van de uitvoering, daar zijn we gewoon niet goed in” was tijdens het debat een stellingname. Daarentegen is de coöperatie een samenwerkingsverband waarin initiatieven van burgers bovenaan staan, een club van doeners en zeker geen ”ideologen of verdieners” waarmee onderhandeld moet worden.
Naast zon ook wind
Wind staat in onze gemeente weer in het centrum van de discussie. Terecht denken eCoBuren en een aantal debaters ook zo. De partijen die de Wind bijdrage uit de Burense ambities (het zgn. RES bod) hebben geschrapt zijn nog steeds tegen wind. Echter in het debat klonk ook de oproep, “We moeten aan de slag en we moeten sneller; daar hoort naast zon-op-dak, zon-op-water ook zon-op-land én wind bij”.
eCoBuren is blij met het debat tussen de partijen en vertrouwt op een vruchtbare toekomstige samenwerking met de gemeenteraad. Alleen dan gaat de energietransitie slagen!
U kunt het debat terugzien via de link https://youtu.be/YBgMumPTlG8
Eventuele vragen en opmerkingen kunt u bij ons kwijt via onderstaande formulier. Alvast dank.
Lid worden?
Wil jij ook bijdragen aan een verantwoorde energietransitie van de gemeente Buren? Meld je aan als lid en profiteer mee van kennis, advies, collectieve inkoop en productie.